BBCPersian.com

بيستمين جشنواره بين المللی فيلم و ويدئو کودک و نوجوان، عصر پنجشنبه ۷ مهرماه ۱۳۸۴ در باغ نور اصفهان، در حاشيه زاينده رود افتتاح شد.

مجری مراسم، رامبد جوان، بازيگر و کارگردان آثار سينمايی و تلويزيونی بود که خود فيلم اسپاگتی در هشت دقيقه را در جشنواره دارد. مراسم، همچون اغلب برنامه های مشابه، با چند سخنرانی و کليپ برگزار شد و جذابيتی فراتر از سالهای قبل ايجاد نکرد. با اين حال اجرای جذاب رامبد جوان تاحدی گرمابخش مراسم بود.

در برنامه افتتاحيه، عليرضا رضاداد، دبير جشنواره، موضوع اصلی جشنواره امسال را تعامل ميان سينما و ادبيات عنوان کرد.

طی مراسم، داوران بخشهای مختلف معرفی شدند و به هر يک عروسکهايی به نامهای حسنی و گلنار اهدا شد. به جز داوران بزرگسال، امسال ۷۵ داور کودک و نوجوان در جشنواره حضور دارند که ۵۰ نفر آنان اصفهانی، و بقيه از شهرهای ديگر ايران، مهمان جشنواره اند.

هرچند ظاهراً عدد ۲۰ در بيستمين سالگرد جشنواره می توانست برای اصفهانی ها خوش يمن باشد و بهای ويژه ای به اين دوره بدهند، با اين حال به نظر نمی رسد که نهادهای مختلف اصفهانی چندان مشارکتی در برگزاری جشنواره امسال داشته باشند.

تنها در پوستر نهايی جشنواره، نامی از استانداری اصفهان برای مشارکت در برگزاری جشن ذکرشده است. به جز اين، ديگر نامی از سازمانها و نهادهای خصوصی و دولتی به عنوان حامی در ميان نيست و برگزاری جشن به طور عمده برعهده معاونت سينمايی و سمعی و بصری وزارت ارشاد و بنياد سينمايی فارابی است.

مطابق رسم هر ساله و به پيروی از بيشتر جشنواره های مشابه، امسال نيز چند بزرگداشت در برنامه های جشنواره گنجانده شده و هر روز، ميهمانی ويژه ای برای يکی از شخصيتها ترتيب داده شده است.

عصر جمعه، ۸ مهرماه، مراسمی برای بزرگداشت مجيد مجيدی در سينما قدس برگزار شد. در اين ميهمانی، کيومرث پوراحمد، فيلمساز، مصطفی رحماندوست، شاعر کودکان، رضا درستکار، منتقد و عليرضا رضاداد، دبير جشنواره سخنانی در تمجيد از مجيد مجيدی بيان کردند.

کيومرث پوراحمد در جمله ای موجز از مجيد مجيدی چنين ياد کرد: "مجيدی فيلمسازی است که فيلم بد در کارنامه خود ندارد."

مجيد مجيدی خود نيز در جملاتی به انتقاد از شرايط موجود سينمای کودک پرداخت: "فرهنگ نبايد پديده ای دست دوم تلقی شود. سينما نيازمند حمايت است و در اين راستا بايد تمامی گروهها وارد عمل شوند... نبايد برگزاری جشنواره کودک برای رفع تکليف باشد."

در اين مراسم، عليرضا رضاداد، دبير جشنواره، نشان زرين جشنواره را به مجيدی اهدا کرد.

عصر شنبه، ۹ مهرماه نيز مراسمی با حضور سفير دانمارک برای بزرگداشت هانس کريستين آندرسن، که امسال دويستمين سالگرد تولد اوست، برگزار شد. در اين برنامه هوشنگ مرادی کرمانی، نويسنده کودک، سيد علی کاشفی، نويسنده، سفير دانمارک و دبير جشنواره سخنانی ايراد کردند.

مرادی کرمانی با اشاره به راز ماندگاری آندرسن بيان داشت: "او نويسنده ای بود که در افسانه ها خودش را پيدا می کرد."

سفير دانمارک نيز اصفهان را مهد هنر و الهام بخش بسياری از هنرمندان ناميد و از توجه جشنواره کودک به هانس کريستين آندرسن تشکر کرد.

در اين مراسم کتاب سلام آقای آندرسن، حاوی نامه های کودکان ايرانی به هانس کريستين آندرسن در ميان حضار توزيع شد و در پايان، عليرضا رضاداد نشان زرين جشنواره را به سفير دانمارک اهدا کرد.

روز يکشنبه، ۱۰ مهرماه نيز مراسمی برای نکوداشت هوشنگ مرادی کرمانی، که بسياری از نوشته های او توسط فيلمسازان ايرانی به تصوير کشيده شده است، در سينما قدس برگزار می شود.

شبها نيز، نشستهای تخصصی در زمينه سينمای کودک برگزار می شود.

جمعه شب، نشست تخصصی اقتباس از ادبيات در سينمای کودک با سخنان وحيد نيکخواه آزاد، نويسنده و تهيه کننده سينمای کودک برگزار شد. وی در صحبتهای خود گفت: "تنها ۲۰ فيلم در سينمای کودک ايران براساس اقتباس از آثار ادبی ساخته شده است. يعنی چيزی حدود ۳ درصد؛ که اغلب اين آثار نيز با سرمايه دولت ساخته شده اند."

سپس با ذکر چند نمونه از اقتباسهای ادبی موفق جهان، از جمله، مجموعه فيلمهای هری پاتر ، به "سوء تفاهم" تهيه کنندگان بخش خصوصی در واهمه از سرمايه گذاری روی آثار اقتباسی اشاره کرد.

نشست تخصصی اقتباس تحت عنوان "راه طی شده و مسير پيش رو و سينمای انيميشن" روز يکشنبه، ۱۰ مهر و نشست "سينمای آسيا، موانع و راهکارهای همگرايی" روز دوشنبه، ۱۱ مهر در تالار ميخک هتل کوثر برگزار می شوند.

همچنين، همه روزه جلسات فيلمنامه نويسی الکساندر ميتا، فيلمنامه نويس و فيلمساز روسی در تالار ميخک هتل کوثر برقرار است.

از ديگر برنامه های جنبی، برپايی نمايشگاهی در باغ نور اصفهان و نيز تزيين چند اتوبوس برای تبليغ جشنواره است، اگرچه غالباً اين اتوبوسها در مکان ثابتی ايستاده اند.

از جذابيتهای ديگر تدارک ديده شده در ايام جشنواره، نصب پرده ای بزرگ در ميدان تاريخی نقش جهان است که هر شب آثار جشنواره را برای عموم مردم نمايش می دهد. با اين همه، اين ابتکار نيز چندان کارآمد نبوده است و مردم از اين نمايشها استقبال درخوری نمی کنند.

در ميان آثار متأخر خارجی جشنواره ـ مسابقه يا ويژه ـ نامهای چندان شاخص و ممتازی به چشم نمی خورد و کيفيت آثار، چندان چنگی به دل نمی زند. به نظر می رسد کيفيت پايين اين آثار، يکی از عوامل عدم استقبال گسترده اصفهانی ها و مهمانان آنان از تالارهای نمايش دهنده آثار خارجی است.

از طرف ديگر آثار ايرانی نيز در تداوم نزول کمی و کيفی سينمای کودک ايران، تاکنون از جذابيت اعلايی برخوردار نبوده اند. به نظر می رسد روند افت کيفی توليدات سينمای کودک، امسال نيز ادامه پيداکرده و مجموع توليدات سينمای ايران در اين زمينه، طی يک سال گذشته، جداً آفت زده و کم حاصل است. با اين حال استقبال از آثار ايرانی، به ويژه در سئانسهای شب، بالنسبه بهتر است.

امسال دست اندرکاران جشنواره برای جلب تماشاگران، دست به ابتکاراتی هم زده اند. از جمله، در نظر گرفتن يک مجری برای هر نوبت که در ابتدا و انتهای نمايش، تماشاگران را به ديدن فيلمها دعوت می کند و دعوت از دست اندرکاران و ستارگان سينما برای حضور در تالارها و اهدای جوايزی به تماشاگران. با اين همه به نظر می رسد اين ترفندها نيز در جلب تماشاگران چندان کارا نبوده است.

امسال نيز مانند سالهای گذشته دوبله همزمان با فيلمهای خارجی همراه شده است که جدا از جذابيت و فوايد آشکار اين روش، گاه خود به عامل مزاحمی هنگام نمايش فيلم نيز تبديل می شود. در واقع گاه با همراهی نقائص فنی نمايش فيلم در تالارها، تماشاگر نه می تواند به خوبی جملات دوبلورها را دنبال کند، نه می تواند لذت مناسبی از صدا و موسيقی فيلمها ببرد.

عليرضا رضاداد، هزينه برگزاری جشنواره بيستم را حدود ۴۰۰ ميليون تومان اعلام کرده است. با توجه به گستردگی جشنواره، به نظر می رسد اين مبلغ تنها پرداختهای نقدی را شامل شده و برای برخی امکانات فنی، ستادی و خدماتی غير نقدی، برآورد قابل اعلامی وجود نداشته باشد. رضاداد هزينه جشنواره بيستم را برابر با جشنواره سال گذشته اعلام کرد، در حالی که از بودجه جشنواره نوزدهم، ۴۶ درصد نسبت به دوره قبل آن کاسته شده بود.