وزارت مالیه حکومت طالبان: ۱۱ هزار فرد متقاعد تاکنون واجد شرایط دریافت حقوق تقاعد شناخته شده‌اند

ساختمان وزارت مالیه حکومت طالبان در کابل

منبع تصویر، Getty Images

    • نویسنده, خلیل نوری
    • شغل, بی‌بی‌سی

وزارت مالیه حکومت طالبان می‌گوید که ۱۱ هزار نفر را تاکنون مستحق دریافت حقوق تقاعد شناخته و برای شماری از آنان نیز پرداخت‌هایی انجام شده است.

اما برخی از بازنشستگان به بی‌بی‌سی گفته‌اند که مبلغ پرداخت‌شده به‌عنوان حقوق بازنشستگی، کمتر از انتظار آنان بوده است.

به گفته وزارت مالیه حکومت طالبان، افرادی که واجد شرایط دریافت معاش تقاعد شناخته شده‌اند شامل کارمندان حکومت‌های پیشین، از جمله زنان و افسران بلندپایه وزارت‌ها و نهادهای نظامی می‌شود.

اسناد این افراد از سوی دادگاهی ویژه، که به دستور هبت‌الله آخندزاده، رهبر طالبان، ایجاد شده، بررسی و نهایی شده است. وزارت مالیه حکومت طالبان به بی‌بی‌سی گفته است که بر اساس بررسی‌های این دادگاه، تاکنون ۱۱ هزار نفر به عنوان متقاعد تثبیت شده‌اند و پول برخی از آنان نیز به حساب‌های بانکی‌شان واریز شده است.

صالحه، که ۳۵ سال به‌عنوان انجینر نقشه در اداره اراضی کار کرده است، یکی از هزاران فرد متقاعدی است که اسناد و سابقه کاری او در دادگاه ویژه حکومت طالبان بررسی شده و مستحق دریافت حقوق بازنشستگی شناخته شده است.

او حدود پنج سال پیش بازنشسته شد و آخرین معاشش حدود ۱۱ هزار افغانی بود.

این زن بازنشسته گفت که با توجه به مدت طولانی خدمتش در حکومت، انتظار داشت مبلغ بیشتری به‌عنوان حقوق بازنشستگی دریافت کند، اما در عمل تنها حدود ۲۳۰ هزار افغانی به او تعلق گرفته است.

او که به نظر می‌رسد از مبلغ تعیین‌شده ناراضی است، گفت که نمی‌داند امتیازات دوران خدمتش بر چه اساسی محاسبه شده است.

برخی دیگر از بازنشستگان نیز به بی‌بی‌سی گفته‌اند که پس از بررسی اسنادشان در این دادگاه، نه‌تنها حقوق بازنشستگی به آن‌ها تعلق نگرفته، بلکه بر اساس فیصله دادگاه، مقروض نیز شناخته شده‌اند.

صفی‌الله ناصری، کارمند بازنشسته و از افرادی که در سال‌های گذشته برای پرداخت حقوق متقاعدین دادخواهی کرده بود، به بی‌بی‌سی گفت به او گفته شده است حقوقی که در دوران حکومت پیشین افغانستان تحت عنوان بازنشستگی دریافت کرده، بیش از میزان استحقاقش بوده و اکنون باید بیش از ۱۰۰ هزار افغانی را دوباره به حکومت طالبان بپردازد. او خواهان تجدیدنظر در این تصمیم شده است.

در مقابل، عبدالقیوم نصیر، سخنگوی وزارت مالیه حکومت طالبان، به بی‌بی‌سی گفت که حقوق متقاعدین بر اساس معاش ماهانه آنان در زمان استخدام‌شان محاسبه و پرداخت می‌شود. آقای نصیر گفت: وزارت مالیه متعهد به پرداخت کامل حقوق متقاعدین است.

برآورد می‌شود که افغانستان دست‌کم ۱۵۰ هزار متقاعد داشته باشد.

پس از تسلط دوباره طالبان بر افغانستان در سال ۲۰۲۱، پرداخت حقوق بازنشستگان متوقف شد. این کارمندان پیشین بارها دست به اعتراض زدند تا سرانجام رهبر طالبان دستور ایجاد دادگاهی ویژه برای بررسی اسناد و پرداخت معاش آنان را صادر کرد.

دو شهروند کابل که در حال تماشای شهر دیده می‌شوند.

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر، برآورد می‌شود که افغانستان دست‌کم ۱۵۰ هزار متقاعد داشته باشد

این دادگاه اکنون در تشکیل واحدی در ریاست عمومی خزینه تقاعد فعالیت می‌کند و تاکنون در چهار مرحله، اسناد ماموران متقاعد دست‌کم ۲۲ وزارت و اداره دولتی را بررسی کرده است.

در مرحله پنجم که به‌تازگی آغاز شده، مدارک متقاعدین شش اداره دیگر بررسی می‌شود.

در حال حاضر، حکومت طالبان هیچ مبلغی را از معاش کارمندان حکومتی تحت عنوان تقاعد کسر نمی‌کند و عملاً نظام تقاعد به دستور رهبر طالبان لغو شده است.

وزارت مالیه حکومت طالبان می‌گوید ادامه پرداخت‌ها در سال‌های آینده به تصمیم رهبری طالبان بستگی دارد.

حکومت طالبان بر این باور است که شماری از «متقاعدین خیالی» نیز وجود دارند و به همین دلیل، افراد را در دسته‌های مختلف تفکیک کرده است؛ از جمله متقاعدین تثبیت‌شده، تازه تثبیت‌شده، متقاعدین پس از تسلط طالبان، کارمندان بی‌سرنوشت و ماموران برحال.

براساس مقرره تقاعد در حکومت پیشین افغانستان، سهمیه بازنشستگی درصد معینی از معاش ماهوار کارمندان دولتی است که از مجموع بودجه اداره وضع و به حساب خزينه تقاعد (صندوق بازنشستگی) منتقل می‌شد. پول تقاعد بعد از بازنشستگی به فرد متقاعد و یا بازماندگان او مطابق احکام پرداخت می‌شد.

در افغانستان کسانی که به ۶۵ سالگی برسند یا سابقه ۴۰ سال خدمت داشته باشند بازنشسته می‌شوند.

در بازنشستگی داوطالبانه فرد باید حد اقل ۵۵ سال داشته باشد یا ۲۵ سال کار کرده باشد. کارمندانی که فوت، مفقود، معلول یا دچار بیماری دوامدار شوند هم از حقوق بازنشستگی برخوردار می‌شدند.