బాస్‌కు ‘నో’ చెప్పడానికి వాడాల్సిన ఆ రెండు పదాలు ఏమిటి?

'నో' అని బాస్‌కు చెప్పడం దాదాపు అసాధ్యంగా అనిపించొచ్చు. చేసే పని ఏదైనప్పటికీ, ఉద్యోగులంతా బాస్‌ను నిరాశపరచడానికి బదులుగా ఆకట్టుకోవాలనే అనుకుంటారు.

కానీ, మీరు మరీ ఎక్కువగా ఆశయాలకు (ఆంబిషన్) లొంగిపోయారనుకోండి, మీ పని మీ వ్యక్తిగత జీవితాన్ని ఆక్రమించేస్తుంది. వారాంతాల్లోనూ, కుటుంబానికి కేటాయించే సమయంలోనూ మీరు పనితోనే గడుపుతారు.

ఈ పరిస్థితి తలెత్తకుండా చూసుకోవడానికి హద్దులు ఏర్పరచుకోవడం నేర్చుకోవడమే మార్గమని నిపుణులు అంటున్నారు.

ఈ హద్దులను బలోపేతం చేసుకోవాలంటే మనం వాడే భాషలో చిన్న మార్పులు చేసుకుంటే సరిపోతుందని స్క్విగ్లీ కెరీర్స్ సహ వ్యవస్థాపకులు, కెరీర్ కోచ్ హెలెన్ టప్పర్ సూచిస్తున్నారు.

'నేను చేయలేను' అనడానికి బదులుగా 'నేను చేయను' అని చెప్పడం ఉత్తమమని ఆమె అన్నారు.

'నేను చేయలేను' అని చెప్పడం బేరసారాలకు దారి తీస్తుందని, మీరు ఆ పని చేయగలరంటూ ఎదుటివారు మిమ్మల్ని ఒప్పించేందుకు ప్రయత్నిస్తారని ఆమె చెప్పారు.

దాని బదులుగా 'నేను చేయను' అని చెప్పడం మీ నిర్ణయాన్ని సూచిస్తుందని, దీనిపై వాదనలు చేయడం కష్టమని ఆమె స్పష్టం చేశారు.

ఉదాహరణకు 'నేను బుధవారం సాయంత్రం 5 గంటల మీటింగ్‌కు వెళ్లను. ఎందుకంటే నాకు వేరే పని ఉంది' అని చెప్పాలని ఆమె సూచించారు.

ఈ విధంగా చేయకపోవడం వల్లే తాను శారీరకంగా, మానసికంగా అలసిపోయానని మోడల్, టీవీ చెఫ్ లోరైన్ పాస్కేల్ అన్నారు.

టీవీ చానెల్‌లో ఉద్యోగంతో పాటు ఆమె కోవెంట్ గార్డెన్‌లో ఒక పేస్ట్రీ దుకాణం నడిపారు. కూతుర్ని పెంచే బాధ్యత కూడా ఆమెపై ఉంది.

'నో చెప్పడం నాకు రాదు. ఎవరినీ బాధ పెట్టకూడదు అనుకుంటా. కానీ, అందరూ తమ అభిప్రాయాలను రుద్దుతారు' అని ఉమన్స్ అవర్ గైడ్ టు లైఫ్ అనే కార్యక్రమంలో ఆమె చెప్పారు.

లొరైన్ ఎంతగా అలసిపోయారంటే... ఆమె అలసట మానసికంగానూ, శారీరకంగానూ ప్రభావం చూపింది. తనకు ఎంతో ఇష్టమైన ‘‘కేకుల పట్ల కూడా ఆసక్తి లేకుండా’’ చేసింది

'అలసట శారీరక, మానసిక ప్రభావం చూపేది. ఛాతీలో పట్టేసినట్లుగా ఉండేది. నాలో అంతర్యుద్ధాలు జరిగేవి. నన్ను నేనే నిందించుకునేదాన్ని, ఏదో అపరాధభావం ఉండేది. ' అని ఆమె చెప్పారు.

బర్నవుట్‌కు గురైతే..

లోరైన్ అనుభవాల ప్రకారం చూస్తే 'బర్న్ అవుట్' అనేది ఏ స్థాయిలోని వారినైనా ఎంత స్థాయి వరకైనా ప్రభావితం చేస్తుంది. అదనంగా కుటుంబ బాధ్యతలు ఉన్న కారణంగా ముఖ్యంగా మహిళలు ఎక్కువగా దీని బారిన పడే అవకాశం ఉందని గణాంకాలు సూచిస్తున్నాయి.

బర్న్ అవుట్ పరిస్థితిని అనుభవించిన తర్వాత తన సొంత అనుభవాలతో 'ద బర్నవుట్ డాక్టర్' అనే పుస్తకాన్ని రాశారు డాక్టర్ క్లెయిర్ ఆష్లీ.

ప్రాక్టికల్‌గా చెప్పాలంటే రోజూ మీ పని ముగిసిన తర్వాత ఒకే దినచర్యకు కట్టుబడి ఉండటం వల్ల మీ మెదడు ఒత్తిడి దశను పూర్తి చేసి విశ్రాంతిని పొందుతుందని ఆష్లీ సూచించారు.

కానీ, దీనికి నిజమైన పరిష్కారం ఏంటంటే మీ ప్రస్తుత సామర్థ్యానికి అనుగుణంగా మీ లక్ష్యాలను సర్దుబాటు చేసుకోవడం.

ఈ సమయంలో మీ శారీరక, మానసిక పరిస్థితి దృష్టిలో పెట్టుకొని మీరు సాధించాలనుకుంటున్నది సరైనదేనా అని మిమ్మల్ని మీరు ప్రశ్నించుకోండి అని ఆమె చెప్పారు.

బర్నవుట్ లక్షణాలు

లోరైన్ కేసును చూస్తే, ఆమె తన కుకింగ్ ప్రొఫెషన్ నుంచి వెనక్కి తగ్గి థెరపీని ఆశ్రయించారు.

అయితే ఒత్తిడి, ఎక్కువ గంటలు పనిచేయడం అనేవి ప్రతీ ఉద్యోగంలో ఉంటాయి.

అయితే, బర్నవుట్ స్థితికి చేరుకునే వర్కర్ల సంఖ్య పెరుగుతున్నట్లు గణాంకాలు సూచిస్తున్నాయి.

నిరుడు ప్రతీ 10 మంది కార్మికుల్లో తొమ్మిది మంది అత్యధిక అంటే విపరీతమైన ప్రెషర్, ఒత్తిడి అనుభవించారని అధ్యయనం సూచిస్తోంది.

అలసట, నిర్లిప్తత, పనితీరుతగ్గిపోవడం వంటివి దీనికి లక్షణాలుగా చెప్పొచ్చని ఆష్లీ అన్నారు.

'మీ సొంత లక్ష్యాలపైనే దృష్టి సారించండి'

కేవలం నెక్ట్స్ ఏంటి అనే దానిపైనే దృష్టి పెట్టడం కాకుండా సొంతంగా సాధించిన విజయాలను గుర్తించాలని, సెలెబ్రేట్ చేసుకోవాలని టప్పర్ అన్నారు.

సహోద్యోగులతో పోల్చుకోకుండా మన ఉత్తమ పనితీరును కనబరచడం మంచిదని, అలా చేస్తే మన లక్ష్యాల వైపు మనం సాగొచ్చని సూచించారు.

పనికి హద్దులను పెట్టుకోలేకపోతున్నామని బాధపడుతూ, బర్నవుట్ బారిన పడిన వారికి డాక్టర్ రిచర్డ్ డగ్గిన్స్ సహాయం చేస్తున్నారు. ఆయన ఎన్‌హెచ్‌ఎస్ సైకియాట్రిస్ట్, 'బర్నవుట్ ఫ్రీ వర్కింగ్' అనే పుస్తక రచయిత.

ఎంత జూనియర్ అయినప్పటికీ బాస్‌తో తరచుగా మాట్లాడుతుండాలని ఆయన ప్రోత్సహిస్తారు.

'చాలా కఠినంగా ఉండే బాస్‌లు కూడా మనం మాట్లాడితే వింటారు. ఆమేరకు సర్దుబాటు చేస్తారు. బర్నవుట్ పరిస్థితిని నివారించడం వల్ల అందరికీ ప్రయోజనం చేకూరుతుందని అర్థం చేసుకున్నప్పుడు వారు ఇలా ప్రవర్తిస్తారు' అని టప్పర్ అన్నారు.

'ఆశయాలు సాధించాలనే పట్టుదల ఉండటం మంచిదే. అదొక అందమైన విషయం కూడా. కానీ, తరచుగా నో చెప్పడం నేర్చుకోవాలి' అని లోరిన్ అన్నారు.

(బీబీసీ కోసం కలెక్టివ్ న్యూస్‌రూమ్ ప్రచురణ)

(బీబీసీ తెలుగును వాట్సాప్‌,  ఫేస్‌బుక్, ఇన్‌స్టాగ్రామ్‌, ట్విటర్‌లో ఫాలో అవ్వండి. యూట్యూబ్‌లో సబ్‌స్క్రైబ్ చేయండి.)