Dagaalyahanno taabacsan ISIS oo dad ku laayay dalka Congo iyo xog dheeraad ah oo ka soo baxaysa

Dagaalyahanno la xiriira kooxda Daacish ayaa dilay 89 rayid ah weerarro badan oo ka dhacay gobolka Lubero ee bariga Jamhuuriyadda Dimoqraadiga Congo, sida ay Jimcadii sheegtay ciidamada nabad ilaalinta QM ee dalkaasi oo loo yaqaan MONUSCO.

Weerarada waxaa fuliyey dagaalyahanada ADF (Allied Democratic Forces) oo ka dhacay dhowr tuulo oo ku yaalla gobolka North Kivu intii u dhaxaysay 13-ka ilaa 19-ka November, waxaana lagu dilay 89 qof oo ay ku jiraan 20 dumar ah iyo carruur tirohooda aan la garanayn, sida lagu sheegay bayaan ay soo saartay MONUSCO.

Mid ka mid ah weerarradan, xoogaggani wuxuu ka dhcay xarun caafimaad oo ay maamusho Kaniisadda Katooliga oo ku taalla Byambwe, halkaas oo ay ku dileen ugu yaraan 17 qof, oo ay ku jiraan haween u tegay daryeelka hooyada iyo dhallaanka, waxayna gubeen afar qeybood oo bukaan-jiif ah.

Warbixintu waxay intaa ku dartay in fallaagadu sidoo kale geysteen afduub iyo dhaca qalab caafimaad.

"MONUSCO waxay ugu baaqaysaa dowladda Congo inay si degdeg ah u bilowdo baaritaan madax-bannaan oo la isku halayn karo si loo aqoonsado kuwii falalkan geystay iyo cid kasta oo kaalmaysay, loona horgeeyo caddaaladda," ayaa lagu yiri bayaan soo baxay.

Mas'uuliyiinta maxalliga ah ayaa u sheegay Reuters bishii hore in maleeshiyaadka ADF ee loo malaynayo inay yihiin kuwii ka dambeeyey dilka 19 rayid ah oo lagu qaaday weerar habeenimo ka dhacay tuulada Mukondo ee gobolka North Kivu.

Bishii Sebteembar, ADF waxay sheegatay mas'uuliyadda mid ka mid ah weerarradii ugu xumaa ee bilooyinkii u dambeeyay, kaas oo lagu dilay in ka badan 60 qof oo ka qaybgalayay aas ka dhacay bariga Congo.

ADF waxay bilowday kacdoonkeeda gudaha Uganda, balse waxay saldhig ka samaysatay kaymaha Congo dabayaaqadii 1990-meeyadii, waxayna bayaankeeda ku sheegtay inay u hogaansantahay siyaasadaha Daacish.

Ciidamada Congo iyo kuwa Uganda ayaa wadaa howlgallo ay kula dagaallamayaan ADF, hase yeeshee weerarrada kooxda ayaa weli soconaya.

Qaybo kale oo ka mid ah gobolka North Kivu waxaa gacanta ku haya fallaagada M23 ee ay taageerto Rwanda ka dib markii ay qabsadeen sanadkan.

Dhexdhexaadiyeyaal ay ku jiraan Mareykanka iyo Qatar ayaa isku dayaya inay nabad keenaan, arrintaas oo Washington rajaynayso in ay sahli doonto maalgelinta reer galbeedka ee qeybta macdanta.

Sidee ADF ku soo bilaabatay?

ADF waxaa waqooyiga Uganda ku aasaasay saraakiil hore oo ka tirsaneyd milateriga oo daacad u aheyd madaxweynihii hore ee Uganda Idi Amiin. Waxa ay hubka u qaateen inay la dagaallamaan madaxweynaha mudada dheer xilka hayay ee Yoweri Museveni iyagoo ku andacooday in dowladdu ay cadaadinayso Muslimiinta.

Kaddib markii milateriga Uganda uu ururkaasi ka adkaaday 2001 ayaa waxa ay u guureen oo ay saldhig ka dhigteen gobolka North Kivu ee Jamhuuriyadda Dimuqraadiga ee Koongo.

Kaddib muddo aanay wax badan qaban ayaa ADF waxa ay dib u soo shaacbaxday 2014 markaas oo ay weerraro xiriir ah ku qaadeen dad rayid ah oo ku nool ee Jamhuuriyadda Dimuqraadiga ee Koongo.