انرژی هسته ای نياز به 'گسترش عظيم' دارد

رئيس يکی از مهمترين سازمانهای صنعتی می گويد جهان نيازمند بيست برابر شدن انرژی هسته ای است تا بتواند از خطر تغيير آب و هوا جلوگيری کند.

جان ريچ مدير کل انجمن جهانی انرژی هسته ای اين نظر را سال گذشته در کنفرانسی در سيدنی بر زبان آورد.

او گفت که انرژی صنعتی تنها سوخت مناسب برای کشورهايی است که سريعا در حال رشد هستند بطوری که بر ميزان گازهای گلخانه ای هم به مقدار زياد افزوده نشود. در اين ميان بحث جنگ افزارهای هسته ای به اين موضوع ارتباطی ندارد.

گروههای هوادار محيط زيست اظهارات او را محکوم کرده اند.

.
در سرتا سر جهان حدود 440 رآکتور اتمی در حال توليد برق هستند. آقای ريچ گسترش عمده ای را در اين زمينه پيش بينی می کند. در حال حاضر حدود 30 رآکتور در دست ساخت است.

او می گويد: "در 25 سال آينده ما وارد دنيايی خواهيم شد که در آن بيش از 1000 رآکتور خواهيم داشت. انتظار من آن است که در ميانه قرن دارای 2000 تا 3000 رآکتور باشيم." و نتيجه می گيرد که تا پايان قرن تعداد امروزی رآکتورها بيست برابر شود.

"پاکيزه و سبز"

آقای ريچ ادامه داد که اگر تخمين های علمی درباره گرمايش ايجاد شده توسط انسان درست باشد، نتيجه آن "نه تنها مرگ ميليونها نفر بلکه کشته شدن ميلياردها تن و ويرانی بخش عمده تمدن در همه قاره ها خواهد بود."

اگرچه انتشار مواد هسته ای بخصوص در حين توليد سوخت هسته ای گازهای گلخانه ای توليد می کند، گازهای متصاعده در حال حاضر بسيار کمتر از گاز ناشی از سوزاندن سوخت فسيلی است. در سالهای اخير همين موضوع باعث شده تا صنايع هسته ای خود را "پاکيزه و سبز" بنامند.

انرژی هسته ای به سکوی اصلی مشارکت منطقه آسيا و اقيانوس آرام در مورد آب و هوا و پاکيزگی محيط زيست تبديل شده است. اين مشارکت پيمانی است ميان شش کشور و از آن به عنوان رقيب پيمان کيوتو ياد می شود که خواهان همکاری برای کاهش گازهای گلخانه ای با استفاده از فن آوری است.

سال جاری شاهد پيدايش دو قرار و مدار تازه ميان اعضای پيمانهای مختلف بوده ايم: استراليا موافقت کرده است تا به چين اورانيوم بدهد و ابتکاری در زمينه انتقال فن آوری هسته ای غير نظامی از آمريکا به چين در کنگره ايالات متحده در دست بررسی است.

به عقيده آقای ريچ نگرانی درباره اينکه ظاهرا کره شمالی سرگرم گسترش جنگ افزارهای هسته ای بوده و ايران يک برنامه غنی سازی را در دست اجرا دارد نبايد مانع گسترش رآکتورهای غير نظامی شود.

او می گويد: "خطر گسترش سلاحهای هسته ای ناشی از وجود امکانات هسته ای نيست بلکه ناشی از قصد و نيت کسانی است که اين امکاات را در اختيار دارند."

"قصد کشوری مانند ايران يا کره شمالی يک متغير جغرافيايی است که نسبتا مستقل از اين موضوع است که کشورهايی مانند برزيل، کانادا، آفريقای جنوبی، يا استراليا نيز سرگرم گسترش امکانات هسته ای بيشتری هستند."

تونی جانيپر از موسسه دوستان زمين در بريتانيا به اين نظر انتقاد داشت.

او به وبسايت خبری بی بی سی گفت: "اين حرف کاملا مزخرف است."

"در بيشتر کشورهايی که به انرژی هسته ای غيرنظامی دست پيدا کرده اند، قدم بعدی ، رفتن به سوی دستيابی به جنگ افزار هسته ای بوده است."

"ممکن است فنلاند و کره جنوبی استثنا باشند. اما مثلا در انگلستان ما رآکتور مگناکس را ساختيم تا بتوانيم بمب افکنها و زيردريايی های مسلح به جنگ افزارهای اتمی مان را تجهيز کنيم و گفتن اينکه دليلی برای نگرانی در مورد گسترش انرژی هسته ای غيرنظامی وجود ندارد، آنقدر خودخواهانه است که به حد حماقت می رسد."

آقای جانيپر به تحقيقات اخيری اشاره داشت که نشان می داد بريتانيا و ديگر کشورها می توانند با کارآمد کردن نحوه مصرف انرژی، بهتر کردن شيوه رفت و آمد، نحوه جذب کربن و استفاده از منابع تجديد شونده بدون نياز به رآکتورهای جديد از ميزان انتشار گازهای گلخانه ای بکاهند.

اوج مصرف اورانيوم؟

اين نگرانی موجه که نفت ممکن است تمام شود به بحث درباره استفاده از اورانيوم دامن زده است و اظهار نظر آقای ريچ در واقع اين پرسش را مطرح می کند که آيا اورانيوم کافی در دسترس هست که گسترش مورد بحث را امکان پذير کند يا نه.

پاسخ ديويد فلمينگ يک تحليلگر مستقل انرژی در بريتانيا اين است که: "اصلا صحبتش را هم نکنيد."

"معلوم است که او درباره جزئيات چرخه هسته ای اطلاعی ندارد. می شود آدم عقب بايستد و اين اظهارات را بکند اما بين آرزو و واقعيت تفاوت بزرگی وجود دارد."

گفتن اينکه دليلی برای نگرانی در مورد گسترش انرژی هسته ای غيرنظامی وجود ندارد، آنقدر خودخواهانه است که به حد حماقت می رسد

تونی جانيپر

تحقيقات آقای فلمينگ حاکی از آن است که همانطور که تقاضا بالا می رود، شرکتهای معدنی به انواع نامرغوبتر اورانيوم روی می آورند تا آنکه به جايی می رسند که ميزان انرژی لازم برای فراوری اورانيوم از ميزان انرژی که قرار است رآکتورها توليد کنند بيشتر می شود.

اما رابرت ونس از آژانس انرژی هسته ای OECD نظر مثبت تری داشت.

او بر اساس دو گزارش اخير اين موسسه گفت: "اگر به ميزان آنچه به منابع سنتی شهرت دارد نگاه کنيم، که اين يعنی همان اورانيومی که در دل معادن است، در حال حاضر برای مصرف 85 سال اورانيوم موجود است."
به نظر او، يک افزايش 20 برابر ما را با چالشی مواجه خواهد کرد اما بازفراوری سوخت مصرف شده، و ساختن رآکتورهای جديد مبتنی بر چرخه سوخت سريعتر که همانطور که سوخت را مصرف می کنند سوخت تازه هم توليد می کنند، می تواند ميزان منابع موجود را به مقدار قابل توجهی افزايش دهد.

او گفت: "اگر منظورمان فقط آنچه در دل معادن است و آنچه می توان بازيافت کرد باشد، و ميزان مصرف در حد کنونی بماند، آنوقت برای 2500 سال ديگر سوخت خواهيم داشت."