صادق صبا تحليلگر مسائل ايران در بی بی سی

در ماه های اخير مقامات ايرانی بارها از روسها انتقاد کردند که به کاراندازی نيروگاه هسته ای بوشهر را عمدا به تعويق می اندازند

قرار بود روسای سازمان های انرژی هسته ای دو کشور در روز شنبه (26 فوريه) پس از انجام مذاکرات پيچيده ای در ماه های اخير بين مقامات دو طرف سرانجام طی مراسم خاصی در تهران قرار دادی را برای تامين سوخت اولين راکتور هسته ای ايران و بازگرداندن سوخت مصرف شده به روسيه به امضا برسانند.

از خبرنگاران نيز برای پوشش اين مراسم دعوت شده بود. ولی در آخرين لحظات به آنها اطلاع داده شد که اين مراسم لغو شده است.

لغو غير منتظره اين مراسم اين تصور را ايجاد می کند که اختلافات تهران و مسکو در مورد چگونگی تامين سوخت نيروگاه هسته ای بوشهر همچنان ادامه دارد.

اگر موافقتنامه هسته ای ايران و روسيه در روز يکشنبه (27 فوريه) به امضا نرسد، اين ترديد ها تقويت می شود که فشار های آمريکا کم کم موثر واقع می شود

ظاهرا جزئيات اين قرارداد در سفر اخير حسن روحانی، دبير شورای عالی امنيت ملی ايران، به مسکو مورد موافقت قرار گرفته بود و توافق شده بود که سند نهايی در روز شنبه ( بيست و ششم فوريه) امضا شود.

حال مقامات ايران و روسيه تاکيد می کنند که اشکال بزرگی وجود ندارد و موافقت نامه در روز يکشنبه (27 فوريه) در بوشهر امضا می شود.

محمد سعيدی، معاون امور بين الملل سازمان انرژی اتمی ايران، گفته است که اختلافات بر سر تاريخ ارسال سوخت از روسيه به ايران است و افزود که بحث بر سر زمان و اختلاف يک و يا دوماه است که بايد زودتر حل شود.

آلکساندر روميانتسف ، رييس سازمان انرژی اتمی روسيه، نيز به خبرگزاری روسی تاس گفت که اختلاف اساسی بين دو طرف وجود ندارد و افزود که گفتگوها در فضای دوستانه و سازنده ادامه دارد و اظهار اميدواری کرد موافقتنامه نهايی در روز يکشنبه امضا شود.

در ماه های اخير مقامات ايرانی بارها از روسها انتقاد کردند که به کاراندازی نيروگاه هسته ای بوشهر را عمدا به تعويق می اندازند.

مقامات جمهوری اسلامی هيچگاه راضی نبودند که سوخت مصرف شده را به روسيه بازگردانند و اظهار می کنند که در موافقت نامه اوليه بين دوکشور قرار نبود که سوخت مصرف شده بازگردانده شود.

در ادامه اين مخالفت قلبی ايران با خواست روسها، روزنامه کيهان، که وابسته به جناح تندرو درحاکميت است، در روز شنبه در مطلبی تحت عنوان " پس ندهيد!" از رهبران کشور خواسته که سوخت مصرف شده را به رغم اصرار روسها در کشور نگهدارند.

ظاهرا روسها تحت فشار آمريکا و برای حصول اطمينان از اينکه جمهوری اسلامی از اين سوخت مصرف شده برای ساختن بمب اتم استفاده نخواهد کرد از ايران خواستند که با اين امر موافقت کند.

يکی از مشکلات ديگر بين دوطرف اين است که هزينه سنگين بازگرداندن سوخت مصرف شده به روسيه به عهده چه کسی است. بنابراين اختلافات دو طرف می تواند تاحدی مبنای مالی داشته باشد و روسها پرداخت مبلغ بيشتری را درخواست می کنند.

اما به نظر می رسد که مشکل بزرگتر برای راه اندازی نيروگاه هسته ای بوشهر فشارهای دايم آمريکا به روسيه است که طرح بوشهر را کلا لغو کند. آمريکا جمهوری اسلامی را متهم می کند که مخفيانه در صدد توليد بمب اتم است. از ديدگاه مقامات آمريکايی حکومت ايران می تواند در آينده هر لحظه موافقت نامه بازگرداندن سوخت مصرف شده به روسيه را لغو کند و از آن مواد اتمی برای ساختن سلاح های هسته ای استفاده کند.

در ملاقات چند روز پيش روسای جمهوری آمريکا و روسيه موضوع همکاری های هسته ای روسيه با ايران مطرح شد و ظاهرا پرزيدنت بوش بار ديگر نارضايی خود را در اين مورد به ولاديمير پوتين ابراز کرد.

اگر موافقتنامه هسته ای ايران و روسيه در روز يکشنبه (27 فوريه) به امضا نرسد، اين ترديد ها تقويت می شود که فشار های آمريکا کم کم موثر واقع می شود.