احتمال می رود به دلیل کاهش نرخ سود بانکی، تمایل به خرید اوراق مشارکت افزایش یابد

افزایش سریع نقدینگی در ایران و نگرانی از رشد تورم علت اصلی ارائه لایحه دوفوریتی از سوی دولت است. دولت قصد دارد با عرضه اوراق مشارکت، بخشی از این نقدینگی را از دسترس مردم خارج کند.

ابراهیم شیبانی، رئیس کل بانک مرکزی ایران در دفاع از لایحه انتشار اوراق مشارکت گفته است که هدف، کنترل نقدینگی است و انتشار اوراق مشارکت در سال گذشته بیشتر از 5 درصد رشد نقدینگی را کاهش داده است.

رئیس کل بانک مرکزی تاکید کرده که قرار نیست از پول حاصل از فروش ارواق مشارکت در طرح های دیگر استفاده شود.

آقای شیبانی تاکید کرده است: "اگر پول بی حساب و زیاد به جامعه تزریق شود، موجب افزایش قیمت می شود و لزوما پول موجب تولید نمی شود و حتی ممکن است موجب کاهش تولید شود."

در سال گذشته نیز مجلس به بانک مرکزی اجازه انتشار 3 هزار میلیارد تومان اوراق مشارکت داده بود اما یک سوم آن به فروش نرفت. بر اساس گزارش بانک مرکزی، دو هزار و 100 میلیارد تومان از اوراق مشارکت در سال گذشته به فروش رسید.

مخالفان انتشار اوراق مشارکت

حسن سبحانی نمایند دامغان به عنوان مخالف لایحه گفته است که از پایان سال 1384 اجازه انتشار بیشتر از 4هزار و 500 میلیارد تومان اوراق مشارکت داده شده ولی این مسئله تا کجا باید ادامه پیدا کند.

به گفته آقای سبحانی، برای کاهش نرخ تورم اجازه انتشار اوراق مشارکت می دهیم اما هزینه انتشار اوراق جدید 600 میلیارد تومان است (به خاطر پرداخت سود به خریداران اوراق مشارکت از سوی دولت) که ما آن را بر دوش مردم می گذاریم.

کریم شافعی نماینده مرند نیز در مخالفت با این لایحه گفت که راهکار کاهش نرخ تورم ایجاد فرصت های شغلی و افزایش تولید است نه اینکه بانک مرکزی چهار هزار میلیارد تومان از پول مردم را از گردش خارج و در قبال آن سود بپردازد.

به گفته آقای شافعی، این پول حبس می شود و به ازای آن باید (سالانه) 15 درصد سود به مردم بدهیم که این خود موجب تورم در کشور می شود.

مقابله با نقدینگی

در دو سال گذشته، به دلیل افزایش هزینه های دولتی و مصرف بیش از اندازه درآمدهای نفتی، رشد نقدینگی در ایران سرعت گرفته و در سال گذشته نقدینگی 40 درصد رشد داشته است.

اوراق مشارکت یکی از ابزارهای مالی است که برای تامین کسری بودجه اجرای برنامه های عمرانی و کنترل نقدینگی مورد استفاده قرار می گیرد

بر اساس آمارهای منتشر شده، حجم نقدینگی در دولت محمود احمدی نژاد بیش از دو برابر شده و از حدود 60 هزار میلیارد تومان، به بیشتر از134هزار میلیارد تومان رسیده است.

بانک مرکزی می کوشد تا بخشی از این نقدینگی را که می تواند به افزایش تورم منجر شود، جمع آوری کند.

بانک مرکزی نرخ تورم در سال گذشته را 13.6 درصد اعلام کرده اما به باور کارشناسان، نرخ تورم در سال جاری افزایش بیشتری خواهد یافت.

درباره میزان سود اوراق مشارکت هنوز هیچ توضیحی داده نشده اما به گفته کارشناسان، نرخ این اوراق همانند گذشته 15.5 درصد خواهد بود.

به عقیده کارشناسان، دولت نمی تواند نرخ سود پائین تری را پیشنهاد کند زیرا در شرایط حاضر سود سپرده ها در همین حد است.

از سوی دیگر، به نظر می رسد با توجه به کاهش سود تسهیلات بانک های دولتی به 12 درصد و بانک های خصوصی به 13 درصد، بانک ها، به ویژه بانک های خصوصی، یکی از مشتریان اصلی این اوراق باشند.

اگرچه بر اساس قوانین موجود، بانک ها از خرید اوراق مشارکت منع شده اند اما به عقیده کارشناسان، شرکت های وابسته به بانک های دولتی می توانند این اوراق را خریداری کنند.

بر اساس گزارش ها، دولت در سال جاری باید بیش از 770 میلیارد تومان بابت سود و اصل اوراق مشارکت سال های قبل به مردم بپردازد.