روزبه مهرزاد کارشناس بورس در ايران

کارشناسان پيش بينی می کنند عدم ارجاع سريع پرونده ايران به شورای امنيت، آرامش را حداقل برای يک دوره کوتاه مدت به بورس بازمی گرداند

بازار سرمايه ايران در شرايطی مبادلات هفته گذشته خود را آغاز کرد که اقدام جمهوری اسلامی برای رد پيشنهاد اتحاديه اروپا در مورد ادامه فعاليتهای هسته ای ايران، بر نگرانی سرمايه گذاران افزوده شد.

متعاقب اين اقدام وآغاز فراوری اورانيوم در پايگاه هسته ای اصفهان که با واکنش منفی اروپا و آمريکا مواجه شد، نگرانيها نسبت به ارجاع پرونده هسته ای ايران به شورای امنيت سازمان ملل متحد و اعمال تحريمهای اقتصادی عليه ايران شدت گرفت.

در پی اين اتفاق ارزش معاملات هفتگی بورس با ۲۱ درصد کاهش به ۳۸۸ ميليارد ريال رسيد و تنها ۱۴ هزار نفر اقدام به خريد سهام کردند تا از شمار خريداران سهام ده درصد کاسته شود.

با اين وجود احتياط سازمان بورس اوراق بهادار تهران در بازگشايی نماد معاملاتی شرکتهای عضو بازار سرمايه ايران و انتشار اولين اوراق مشارکت متعلق به شرکتهای بورسی تا حدود زيادی از نوسان بازار و حجم عرضه و تقاضا کاست تا افت هفتگی شاخص کل بورس تهران به ۴۳ واحد محدود شود.

اوراق محبوبتر از سهام

هفته گذشته همزمان با مقاومت مديريت بورس تهران با بازگشايی نماد معاملاتی شرکتهای بزرگ حاضر در بازار سرمايه ايران، سومين شرکت بزرگ بورس تهران يعنی ايران خودرو اوراق مشارکت متعلق به طرح توسعه توليد خودرو سواری پژو پرشيا در واحد خراسان خود را منتشر کرد.

اهميت خليج فارس در حال حاضر آمريکا بيش از ۲۰ درصد، اروپا بيش از ۴۰ درصد و ژاپن ۸۳ درصد نفت خود را از خليج فارس دريافت می کنند و هرگونه ناامنی بيشتر اين منطقه می تواند به اقتصادهای بزرگ جهان لطمه بزند

انتشار ۱۰۰ ميليارد تومان از اين اوراق به خاطر داشتن حداقل ۱۹ درصد سود و معافيت مالياتی با استقبال سهامدارانی مواجه شد که با منفی شدن بازده سرمايه گذاری در بورس تهران به دنبال شناسايی زمينه های جديد سرمايه گذاری هستند.

هر چند برخی کارشناسان، عرضه اوراق مشارکت شرکتهای بورسی را در شرايط رکود بازار عامل تشديد تقاضای فروش سهام از سوی سهامداران خرد می دانند، اما مديران بورس تهران معتقدند با توجه به حجم اندک ارزش اوراق منتشر شده، نبايد نگران تغيير جهت اساسی تقاضاهای خريد سهام به سمت اوراق مشارکت بود. همچنين جذب نقدينگی جديد از سوی اين اوراق می تواند تعادل نسبی را بر بازار سرمايه حاکم کند.

مطابق برنامه سازمان بورس اوراق بهادار تهران، طی هفته های آتی ۱۲ شرکت ديگر بورس تهران اقدام به فروش اوراق مشارکتی خواهند کرد که از حداقل سود ده درصدی برخوردار خواهد بود و با تعهد شرکتهای منتشر کننده نسبت به بازار گردانی اين اوراق ارزش هر برگ آنها از ۱۰۰ تومان اوليه پايين تر نخواهد آمد و بدين ترتيب اصل پول خريداران حفظ خواهد شد.

در همين حال حمايت تلويحی محمود احمدی نژاد، رييس جمهور جديد، از توسعه بومی صنايع خودرو سازی و کمک به رشد صنايع کوچک اين بخش که به منزله بهبود وضعيت صنايع قطعه سازی است، اميدهای تازه ای به سرمايه گذاران اين صنعت بخشيد.

در اين ميان رشد قيمت سهام سايپا ديزل و ايران خودرو ديزل طی معاملات روز چهارشنبه سبب شد تا شاخص کل بورس تهران پس از ده روز نزول مستمر قدری افزايش يابد.

اهرم نفت برای ايران

البته رشد دو واحدی شاخص کل بورس تهران با از ميان رفتن احتمال ارجاع پرونده فعاليتهای هسته ای ايران به شورای امنيت سازمان ملل متحد نيز همزمان بود.

نگاه سرمايه گذاران صعود قيمت جهانی هر بشکه نفت تا ۶۵ دلار سبب شکل گيری اين تحليل در ميان سرمايه گذاران ايرانی شد که در وضعيت بحرانی بازار جهانی نفت تحريم اقتصادی جمهوری اسلامی بعيد به نظر می رسد

هر چند در پايان نشست اضطراری شورای حکام آژانس بين المللی انرژی اتمی، بيانيه تندی عليه جمهوری اسلامی و فعاليتهای هسته ای آن صادر شد، ولی کارشناسان پيش بينی می کنند عدم توافق اروپا، آمريکا و غير متعهدها برای ارجاع سريع پرونده ايران به شورای امنيت، آرامش را حداقل برای يک دوره کوتاه مدت ديگر به بازار سرمايه ايران بازمی گرداند.

گذشته از اين صعود قيمت جهانی هر بشکه نفت تا ۶۵ دلار سبب شکل گيری اين تحليل در ميان سرمايه گذاران ايرانی شد که در وضعيت بحرانی بازار جهانی نفت تحريم اقتصادی جمهوری اسلامی بعيد به نظر می رسد.

در حال حاضر آمريکا بيش از ۲۰ درصد، اروپا بيش از ۴۰ درصد و ژاپن ۸۳ درصد نفت خود را از خليج فارس دريافت می کنند و هرگونه ناامنی بيشتر اين منطقه می تواند به اقتصادهای بزرگ جهان لطمه بزند. از همين رو، برخی کارشناسان معتقدند بعيد است مناقشه ايران پيش از پايان زمستان به تقابلی شديد ميان ايران و غرب بدل شود.

در مقابل بعضی ديگر از کارشناسان توان توليد بالای عربستان و ذخاير نفتی آمريکا را برای اعمال تحريم اقتصادی عليه ايران کافی ارزيابی می کنند.

تمرکز زدايی از پايتخت

در شرايطی که همچنان سايه تحريم اقتصادی بر بورس تهران سنگينی می کند، طی مبادلات هفته گذشته شرکتهای توليد کننده محصولات کاغذی، لاستيک و موادغذايی با افزايش شاخص قيمت سهام رو به رو شدند.

کارشناسان اعمال محدوديت دولت بر واردات کاغذ و لاستيک را عامل مهمی در بهبود سود آوری اين صنايع عنوان می کنند.

همچنين کاهش تعرفه واردات مواد اوليه اين صنايع و افزايش توليد خودرو و راه اندازی چاپخانه های جديد برای تامين نياز فزاينده نشريات ايرانی بر بهبود وضعيت اين صنايع افزوده است.

در مقابل با انتشار اخباری مبنی بر اين که دولت آقای احمدی نژاد در بخش مسکن سياست تمرکز زدايی از پايتخت را دنبال خواهد کرد، آن دسته از شرکتهای ساختمانی که حوزه فعاليتشان به استان تهران محدود است، در آستانه کاهش تقاضای خريد سهام قرار گرفته اند.

بر پايه اين اخبار، تحليلگران مسايل بازار سرمايه پيش بينی می کنند در بخش ساختمان، بهای سهام شرکتهای ساختمانی فعال در شهرهای ديگر با پتانسيل رشد بيشتری مواجه شوند.

با اين وجود کارشناسان معتقدند با بروز ابهام در مورد ترکيب کابينه آقای احمدی نژاد که در پی سهم خواهی گروه های محافظه کار افزايش يافته، نوسان شاخصهای بورس تهران اين هفته نيز ادامه يابد. اين نوسان با ارتقای سطح تقابل سياسی ميان جمهوری اسلامی و اتحاديه اروپا و آمريکا و نزديک شدن موعد بازگشايی نماد معاملاتی شرکتهای بزرگ بورسی افزايش خواهد يافت.