جشنواره موسيقی فجر پايان يافت

مراسم اختتاميه بيست و يکمين جشنواره بين المللی موسيقی فجر، پنجشنبه شب، 29 دی با حضور جمعی از چهره های شناخته شده موسيقی و نيز اعضای هيات مديره کانونهای نه گانه خانه موسيقی و مسولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، در تالار وحدت برگزار شد.

نواختن سرود جمهوری اسلامی ايران از سوی ارکستر سمفونيک تهران به رهبری لوريس چکناوريان آغازگر اين مراسم بود. در ادامه محمد حسين همافر، مديرکل دفتر امور موسيقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به حاضران خوش آمد گفت و فيلمی کوتاه از فعاليتهای جشنواره بيست و يکم پخش شد.

پس از آن حسن رياحی آهنگساز و دبير جشنواره به ارائه گزارشی از روند برگزاری جشنواره پرداخت. وی گستردگی برنامه های جشنواره را ناشی از تنوع ظرفيتهای موسيقايی درابعاد نظری و عملی دانست و گفت کيفيت کاری ۱۴۰ گروهی که از سراسر کشور تقاضای شرکت درجشنواره را داشتند، بسيار بالا و ممتاز بود اما به دليل کمبود امکانات، امکان بهره برداری از ظرفيتهای ارزنده آنها ميسر نشد.

رياحی برنامه های پژوهشی را ازجمله کيفی ترين و پرشنونده ترين بخشهای جشنواره نام نهاد و گفت : استقبال جوانان از اين برنامه ها نويدی برای درک دقيق تر و معنوی تر هنر موسيقی است.

دبير جشنواره موسيقی فجر هدف اصلی از برنامه های بخش بين الملل و اجرای گروههای خارجی را آشنايی علاقه مندان با موسيقی ديگر کشورها دانست و درباره بخش آواها و نواهای مذهبی گفت :‌اين بخش، که بحثهای تخصصی نيز درآن مطرح شد، به ياد نخستين سال درگذشت استاد موذن زاده اردبيلی، که اذان تاريخی وی سه دهه در ذهن وروان ايرانيان نشسته است، برگزار شده است.

درادامه مراسم، سوييت شش قسمتی ايران زمين اثر حسن رياحی ازسوی ارکستر سمفونيک تهران با رهبری چکناوريان اجرا شد. اين سوييت با اشعار معروف سعدی (بنی آدم اعضای يک ديگرند / که در آفرينش زيک گوهرند) که توسط گروه کر کودکان و نيزگروه کر ارکستر سمفونيک همراهی می شدند به پايان رسيد .

پس از اجرای گروه محلی سعادت چناران، حسين صفار هرندی ( وزير ارشاد )، محمد حسين ايمانی (معاون هنری وزير)، محمد حسن همافر ( مدير دفتر امور موسيقی) حسن رياحی ( دبير جشنواره) و کامبيز روشن روان (مدير عامل خانه موسيقی) به جايگاه آمدند و به توزيع چنگهای زرين، ‌لوح تقدير و لوح زرين ميان تقدير شوندگان اين جشنواره پرداختند.

تقدير شوندگان جشنواره

تقدير شوندگان جشنواره عبارت بودند از همايون خرم ( آهنگساز و نوازنده ويلن)، فريدون حافظی ( نوازنده پيش کسوت تار)، نصرالله ناصح پور ( استادو مدرس آواز )، سيمون آيوازيان (استاد موسيقی و گيتار کلاسيک )، شاهين فرهت ( آهنگساز)، حسن ناهيد (نوازنده نی)، فريد عمران (پژوهشگر و مدرس دانشگاه)، قاليک بابائيان (نوازنده و مدرس پيانو)، محمود فرهمند (سازنده ساز) يوسف پوريا (سازنده ساز) خسرو رحيميان ( نوازنده ويلن در ارکستر ملی)، فريدون زرين بال ( نوازنده ويلن آلتو)، فاضل جمشيدی ( خواننده و معاون اجرايی خانه موسيقی)، مجيد اسماعيلی ( نوازنده و مدرس ويلنسل)، ابراهيم نظری ( نوازنده فلوت )، ‌محمود منتظم صديقی (نوازنده سازهای کوبه ای ارکستر ملی)، حسن تاجيک ( نوازنده آبوا)، محمد رضا صادقی (خواننده)، مازيار حيدری (نوازنده وآهنگساز ارکستر ملی)، شهرام توکلی ( آهنگساز)، هربرت کريم مسيحی ( خواننده گروه اقليتهای دينی) و يوسف اشرفی و سرپرست گروه رومانی.

وزير ارشاد: زير بال موسيقی فاخر اين مملکت را خواهيم گرفت

درادامه اين مراسم محمد حسين صفار هرندی که برای نخستين بار از زمان تصدی وزارت، در يک مجلس رسمی موسيقی حضور می يافت، به ايراد سخنرانی پرداخت. صفار هرندی پيش از اين نيز در باره موسيقی سخنانی گفته بود، اما هيچگاه خبر و حتی شايعه ای از ديدارش از يک کنسرت موسيقی به محافل رسانه ای راه نيافته بود.

حتی برخی گمان می کردند که با توجه به ديدگاههای وی درباره موسيقی اصيل ايرانی، وی از کنسرت محمد رضا شجريان ديدن کند، که اين اتفاق هم رخ نداد.

وزير ارشاد دولت محمود احمدی نژاد در سخنرانی کوتاه خود در مراسم اختتاميه بيست و يکمين جشنواره بين المللی موسيقی فجر، موسيقی را هنری ناميد که سری در آسمان و پايی در زمين دارد و هرچه ويژگی های آسمانی و افلاکی يک موسيقی بيشتر و بيشتر باشد، آن هنر فاخرتر خواهد بود و هرچه موسيقی دلبستگی زمينی پيدا کند، رنگ ابتذال بيشتری به خود می گيرد.

وی هنر مهم انقلاب اسلامی را پرداختن به وجه افلاکی موسيقی برشمرد و گفت که انقلاب موسيقی را از وادی بی خبری و غفلت رهانيد.

وی از عهد خود با بزرگان و پيش کسوتان موسيقی اصيل ايرانی سخن گفت و افزود: "ما برای موسيقی ای که آن را آيه الهی می شناسيم و به تعبير شهيد آوينی ضجه انسان در فراغ بهشت است، سرمايه گذاری خواهيم کرد و زير بال موسيقی فاخر اين مرز و بوم را خواهيم گرفت."

در ادامه اين مراسم ابتدا گروه دولتمند از تاجيکستان و سپس گروهی از رومانی و درپايان گروه ارکستر موسيقی سنتی به سرپرستی و ‌آهنگسازی محمد جليل عندليبی و آواز سالار عقيلی به اجرای قطعاتی برای تماشاگران پرداختند.

کاستی های جشنواره امسال

جشنواره موسيقی فجر امسال، اگر چه دربرخی زمينه ها (همانند حضور نخستين بار گروههای بزرگ و پرحجم موسيقی ايرانی و بخش پژوهش ) توفيق داشت، اما ناهماهنگی ها در برنامه ريزی و نيز چگونگی انتخاب موزيسين ها برای تقدير از آنان در مراسم اختتاميه با انتقادات فراوانی روبرو شد.

برنامه ريزی نامناسب سبب شد تا ارشد تهماسبی که نامش در فهرست سخنرانان بخش پژوهشی قرار داشت، از حضور در اين بخش سرباز زند و نيز سرپرست و آهنگساز گروه نهفت هم به دليل برخی اختلافات در زمان و تعداد قطعات اجرايی از حضور در جشنواره انصراف دهد.

همچنين گروهی از خبرنگاران حوزه موسيقی نيز در اعتراض به آنچه آنها نحوه برخورد نامناسب و ندادن فضا برای ديدن برنامه ارکستر موسيقی ملی عنوان کرده بودند، به دست اندرکاران جشنواره معترض شدند که خبر اين اعتراض به رسانه ها و خبرگزاری های ايران نيز راه يافت.

برگزاری محدود بخش موسيقی بانوان جشنواره و نيز عدم تقدير از حتی يک نوازنده يا خواننده يا آهنگساز زن در مراسم اختتاميه، از ديگر انتقاداتی بود که به دبير جشنواره و دست اندرکاران آن شده بود.

جالب توجه اينکه در اين جشنواره صدها نوازنده و خواننده (گروه کر برای عموم و تکخوان برای برنامه های ويژه بانوان) که برخی از آنها سرپرستی و آهنگسازی گروههای موسيقی را برعهده داشتند حضور داشتند که از ديد مسئولان و دست اندرکاران جشنواره يک تن هم قابليت تقدير و دريافت لوح سپاس نداشتند.

از سوی ديگر نحوه توزيع چنگهای زرين، لوح سپاس و تقدير نامه ها از يک ايراد اساسی برخوردار بود و آن بی توجهی به هنرمندان موسيقی نواحی ايران بود. برخی از اين هنرمندان پس از اجرای برنامه د رهمان روزهای نخست، به دليل آنچه مسئولان جشنواره آن را کمبود بودجه برای نگهداری در هتل عنوان کرده بودند، به مناطق خود روانه شدند.

همچنين در مراسم اختتاميه نيز از در فهرست تقدير شوندگان، نامی از نوازندگان يا پيشکسوتان موسيقی نواحی و نيز چند نوازندگان صاحب نامی چون علی اکبر شکارچی، مهدی آذرسينا، محسن نفر و... نبود؛ ضمن آنکه با توجه سخنان مسولان جشنواره در حمايت از گروههای سنتی، کمتر گروه سنتی مورد تقدير قرار گرفت.

در اين جشنواره گروههای موسيقی خورشيد (به سرپرستی مجيد درخشانی آواز عليرضا قربانی، گروه همنوازان (به سرپرستی مهيار فيروزبخت و آواز عبدالحسين مختاباد)، گروه ارکستر موسيقی سنتی (به سرپرستی محمد جليل عندليبی و آواز سالار عقيلی)، گروه همساز (به سرپرستی مسعود شعاری) وگروه آبيدر (به سرپرستی بهرام ساعد) اجراهای قابل اعتنايی از خود نشان دادند که از چشم هيات انتخاب به دور ماند.