ریاست جمهوری ترامپ چه معنایی برای تغییرات اقلیمی دارد؟

در اجلاس کنفرانس تغییرات اقلیمی سازمان ملل متحد (کاپ) کهاز امروز در جمهوری آذربایجان برگزار می‌شود، کارشناسان اقلیمی از ده‌ها کشور درباره اقدامات جدیدی برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای بحث و گفت‌وگو خواهند کرد.

آنها امیدوارند این اقدامات بتواند میزان افزایش دما در سال‌های آتی را محدود کنند، تا جهان بتواند از شدیدترین اثرات تغییرات اقلیمی در امان بماند.

با وجود این انتظار می‌رود دونالد ترامپ پس از رسیدن به مقام ریاست جمهوری، مانند دوره قبل آمریکا را از توافق‌های بین‌المللی مربوط به تغییرات اقلیمی خارج کند. چنین کاری می‌تواند منجر به افزایش قابل توجه انتشار گازهای گلخانه‌ای در آمریکا شود.

اهداف تغییرات اقلیمی جهان چیست؟

در اجلاس کاپ ۲۱ که در سال ۲۰۱۵ در پاریس برگزار شد، حدود ۲۰۰ کشور متعهد شدند تلاش کنند تا دمای جهان بیش از ۱/۵ درجه سانتی‌گراد بالاتر از سطح پیش از دوره صنعتی‌شدن افزایش نیابد.

این هدف برای اجتناب از اثرات جدی تغییرات اقلیمی، مانند نابودی محصولات کشاورزی و جاری شدن سیل‌های ناشی از ذوب شدن یخ‌های قطبی تعیین شد.

سازمان ملل متحد اعلام کرده است که برای محدود کردن گرمایش جهانی به ۱/۵ درجه سانتی‌گراد، کشورها باید انتشار گاز دی‌اکسید کربن و متان در محیط زیست را متوقف کنند، چون اینها «گازهای گلخانه‌ای» هستند که باعث حفظ گرما در جو زمین می‌شوند.

هدف این است که تا سال ۲۰۳۰ انتشار گازهای گلخانه‌ای به نصف کاهش یابد و تا سال ۲۰۵۰ به «صفر خالص» برسد، یعنی هیچ گاز گلخانه‌ای جدیدی وارد جو نشود.

بیشتر کشورها اهداف مربوط به «صفر خالص» را در دست بررسی یا تصویب دارند.

اقداماتی که باید برای دستیابی به این هدف انجام شود، شامل جایگزینی سوخت‌های فسیلی مانند نفت، گاز و زغال سنگ با انرژی‌های تجدیدپذیر مانند انرژی خورشیدی و بادی، و جایگزینی وسایل نقلیه بنزینی با وسایل نقلیه الکتریکی می‌شود.

با وجود این سطح گازهای گلخانه‌ای هنوز با سرعت زیادی در حال افزایش است و به گفته دانشمندان عضو هیئت بین‌دولتی تغییرات اقلیمی، احتمالا جهان بیش از ۱/۵ درجه سانتی‌گراد گرم خواهد شد.

در نشست کاپ ۲۹ در باکو، هیئت‌های ملی اقدامات مشترک بیشتری را برای دستیابی به اهداف توافق‌شده در پاریس بررسی خواهند کرد.

آمریکا چه اقداماتی انجام داده است؟

مبارزه با تغییرات اقلیمی از جمله اهداف اصلی جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا است که به زودی کاخ سفید را ترک خواهد کرد.

او در سال ۲۰۲۲ «قانون کاهش تورم» را امضا و اجرایی کرد. این قانون میلیاردها دلار مشوق مالیاتی، اعتبار و وام را برای تشویق به تولید انرژی پاک در آمریکا اختصاص می‌داد و به ایجاد ۳۰۰ هزار شغل در این بخش کمک می‌کرد.

دولت بایدن به نیروگاه‌ها دستور داده تا سال ۲۰۴۰ انتشار گازهای گلخانه‌ای را متوقف کنند و اعلام کرده است که تمام وسایل نقلیه مسافری جدیدی که بعد از سال ۲۰۳۵ به فروش می‌رسند، باید بدون انتشار گازهای گلخانه‌ای باشند.

او همچنین هدف‌گذاری کرده است که تا سال ۲۰۲۵، ۵۵ درصد، تا سال ۲۰۳۰، ۷۵ درصد و تا سال ۲۰۳۵، ۱۰۰درصد برق آمریکا از منابع تجدیدپذیر تامین شود.

ریاست جمهوری ترامپ چه تاثیری بر سیاست اقلیمی خواهد داشت؟

ترامپ به‌عنوان منکر سرسخت تغییرات اقلیمی شناخته می‌شود و چنین تغییراتی آن را «تخیلی»، «غیر واقعی» یا «حقه گران‌قیمت» توصیف می‌کند (هرچند در موقعیتی آن را یک «موضوع جدی» نیز توصیف کرده است).

ترامپ در سال ۲۰۱۷ در دوره اول ریاست جمهوری خود، آمریکا را از توافق پاریس که محدودیت‌هایی بر انتشار گازهای گلخانه‌ای آمریکا اعمال می‌کرد، خارج کرد.

با وجود این‌ آمریکا تا سال ۲۰۲۰ – چند ماه پیش از پایان دوره ریاست جمهوری ترامپ – موفق به خروج کامل از این توافق نشد و بایدن پس از روی کار آمدن دوباره به آن برگشت.

انتظار می‌رود ترامپ بار دیگر آمریکا را از توافق پاریس خارج کند و این بار خروج آمریکا ممکن است تنها در عرض یک سال انجام شود.

این مسئله در نشست کاپ ۲۹ در باکو، برای آمریکا مشکلاتی ایجاد خواهد کرد. جو بایدن، رئیس جمهور فعلی آمریکا نمایندگان خود را به این نشست می‌فرستد، اما هیچ‌کدام از توافق‌هایی که آنها امضا می‌کنند برای دولت ترامپ الزام‌آور نخواهد بود.

پروفسور ریچارد کلاین، کارشناس سیاست اقلیمی در موسسه محیط زیست استکهلم، می‌گوید این مسئله فشار را از روی دیگر کشورهای بزرگ صنعتی مثل چین، برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای برمی‌دارد. «آمریکا نمی‌تواند به هیچ چیزی متعهد شود و این یعنی کشورهایی مانند چین نیز نخواهند خواست که به چیزی پایبند باشند.»

به گفته پروفسور کلاین، با خروج آمریکا از نشست‌های اقلیمی سازمان ملل، فشار کمتری بر چین برای کمک مالی به کشورهای در حال توسعه به منظور مقابله با تغییرات اقلیمی وارد می‌شود.

در همین حال به نظر می‌رسد ترامپ با شعار «حفاری کن عزیزم حفاری کن» استخراج بیشتر نفت، گاز و زغال سنگ را در آمریکا تشویق کند.

دن ابرهارت، مدیرعامل شرکت خدمات میدان‌های نفتی کاناری، به بلومبرگ گفت: «ما شاهد فروش سریع‌تر مجوزهای حفاری دریایی و اجرای سریع‌تر پروژه‌های خطوط لوله و حفاری در زمین‌های فدرال و رویکرد متمرکز بر کاهش هزینه‌های انرژی برای مصرف‌کنندگان خواهیم بود.»

احتمالا دولت ترامپ ساخت مزارع بادی روی دریا را نیز متوقف کند. قیمت سهام تولیدکنندگان توربین‌های بادی به دلیل نگرانی از لغو احتمالی پروژه‌های تولید انرژی بادی کاهش یافته است.

به گزارش یک اندیشکده اقلیمی مستقر در بریتانیا، در چهار سال دوره ریاست جمهوری ترامپ، ۴ میلیارد تن گاز دی‌اکسید کربن و دیگر گازهای گلخانه‌ای، بیش از دوره بایدن در وارد جو زمین خواهد شد.

دکتر سایمون ایوانز، نویسنده این گزارش، می‌گوید: «دوره دوم ریاست جمهوری ترامپ در صورتی که میراث اقلیمی بایدن را از بین ببرد، احتمالا هرگونه امید جهانی برای محدود کردن گرم شدن زمین به کمتر از ۱/۵ درجه سانتی‌گراد را از بین می‌برد.»

آیا این وضعیت روند تولید انرژی‌های سبز در آمریکا را متوقف خواهد کرد؟

بسیاری از تحلیلگران معتقدند که با وجود رویکرد ترامپ نسبت به تغییرات اقلیمی، گذار به انرژی سبز در آمریکا ادامه خواهد یافت.

اول به این دلیل که بسیاری از سیاستمداران جمهوری‌خواه از قانون کاهش تورم استقبال کرده‌اند. انتظار می‌رود این قانون تا ۳ تریلیون دلار هزینه برای انرژی‌های سبز مانند انرژی خورشیدی و بادی ایجاد کند و ۸۵ درصد از هزینه‌ها تاکنون در مناطقی بوده که به جمهوری‌خواهان رای داده‌اند.

در عین حال صنعت انرژی‌های تجدیدپذیر در سراسر جهان به یک تجارت بزرگ تبدیل شده است.

آژانس بین‌المللی انرژی، اندیشکده مستقر در پاریس، برآورد کرده است که تنها در سال ۲۰۲۴، هزینه جهانی در بخش‌هایی مانند نیروی بادی، خورشیدی و باتری‌ها حدود ۲ تریلیون دلار خواهد بود. این رقم دو برابر میزان سرمایه‌گذاری پیش‌بینی‌شده در نفت، گاز و زغال سنگ در طول سال است.

کاخ سفید ممکن است بخواهداین سرمایه‌گذاری تا حد ممکن جذب آمریکا شود، نه رقبایی مانند چین.

علاوه بر این بسیاری از انرژی‌های تجدیدپذیر در شبکه برق آمریکا جایگاه خود را پیدا کرده‌اند. گفته می‌شود کالیفرنیا ۵۴ درصد از برق خود را از انرژی‌های تجدیدپذیر تامین می‌کند و حدود ۴۰ درصد برق کل آمریکا از این منابع تامین می‌شود، مسئله‌ای که ترامپ ممکن است نتواند نادیده بگیرد به ویژه اگر بخواهد برق کل کشور تامین باشد.