هارون نجفی زاده در مزار شرِف

	رييس عمومی معادن ذغال سنگ در شمال افغانستان می گويد سالانه صدها نفر در جريان کار در اين معادن در اثر انفجارها جان می دهند

مهندس محمد افضل عمری، رييس عمومی معادن ذغال سنگ در شمال افغانستان می گويد سالانه صدها نفر در جريان کار در اين معادن در اثر انفجارها جان می دهند.

برآوردها نشان می دهد که در مناطق شمالی افغانستان دست کم يازده معدن وجود دارد که به دليل بهره برداری غيرفنی از آن، خطر تلفات جانی در آنها، همچنان موجود است.

معدن ذغال سنگ 'کرکر' که از بزرگترين معادن ذغال سنگ در افغانستان به شمار می رود، در ولايت شمالی بغلان موقعيت دارد.

در اثر دو انفجار جداگانه در سالهای ۱۳۴۰ و ۱۳۶۰ خورشيدی در معدن ذغال سنگ کرکر، ۱۴۰ نفر جان دادند.

از آن پس از تجهيزات روسی برای بهره برداری از اين معادن استفاده می شد و تا حدودی از خطرات احتمالی آن کاسته بود، ولی در جريان جنگ های داخلی افغانستان، معادن ذغال سنگ از يک سو مورد استفاده بی رويه قرار گرفت و از سوی ديگر، تجهيزات کاری برای استخراج ذغال سنگ از اين معادن تاراج شد.

دره صوف

سوء استفاده  هم اکنون از ميان يازده معدن ذغال سنگ در شمال افغانستان، تنها معادن ولايت بغلان در انحصار دولت قرار دارد، سربازان و شبه نظاميان با فروش اين ذغال سنگ به مردم، ماليات اخذ کرده و بيشترين عايد را به جيب می زده اند

کاگران معادن ذغال سنگ دره صوف می گويند هر سال دست کم ده تن در جريان کار در معادن مختلف اين ناحيه، جان خود را از دست می دهند.

اين تلفات، معادن ذغال سنگ افغانستان را يکی از پرخطر ترين معادن جهان معرفی می کند؛ چون در معادن ذغال سنگ دره صوف، روی دواب، ميخ زرين، نهرين و تخار کارگران با استفاده از ابزارهای خيلی ابتدايی و غيرحرفه ای به استخراج مواد می پردازند.

بهره برداری 'غير عادلانه'

	ولی توليد ذغال سنگ از معادن ولايت بغلان در انحصار دولت است و درآمد ناشی از آن به هزينه دولت می ريزد

سربازان و شبه نظاميان با فروش ذغال سنگ به مردم، ماليات می گيرند و بيشترين عايد را به جيب می زده اند.

اکنون اين معامله در برخی مناطق به ترتيبی صورت می گيرد که در بدل هر تن ذغال سنگ، ۱۴۰۰ افغانی به دولت سپرده می شود.

به گفته کارگران معادن ذغال سنگ دره صوف، بهره برداری از اين معادن به صورت "غير عادلانه" صورت می گيرد؛ کارگرانی که پنج لاری (کاميون) سنگ ذغال از معادن استخراج می کنند، يک لاری (کاميون) به آنها تعلق می گيرد و چهار کاميون ديگر حق گمارندگان آنها محسوب می شود.

ولی توليد ذغال سنگ از معادن ولايت بغلان در انحصار دولت است و درآمد ناشی از آن به هزينه دولت می ريزد.

معادن ذغال سنگ دره صوف در زمستان مورد دست برد افراد قرار می گيرد و در تابستان در اثر گرما در آن آتش سوزی روی می دهد، هر روزی که می گذرد، معادن شمال افغانستان به نابودی نزديک تر می شوند   محمد رحيم، از ساکنان دره صوف

مواد سوخت

از توليدات اين معادن برای تامين انرژی سوخت نه تنها مردم کابل و ولايات اطراف آن بهره می برند، بلکه گروه عظيمی از مردم ولايات شمال افغانستان نيز مصرف کنندگان اصلی آن هستند.

از سوی ديگر، برخی کارخانه های بزرگ توليدی ولايات شمال مانند کارخانه توليد سمنت (سيمان)غوری برای فراهم آوری مواد سوخت، به توليدات اين معادن روی می آورند.

معادن دره صوف از شهر ايبک، مرکز ولايت سمنگان، ۱۵۶ کيلومتر فاصله دارد که راه آن هم خيلی خراب و ناهموار است.

ساکنان اين محل شکايت دارند که دولت هيچ توجهی به آنها ندارد.

'عدم مراقبت'

محمد رحيم، از ساکنان دره صوف می گويد: "معادن ذغال سنگ دره صوف در زمستان مورد دست برد افراد قرار می گيرد و در تابستان هم در اثر گرما در آن آتش سوزی روی می دهد."

او می افزاید: "هر روزی که می گذرد، معادن شمال افغانستان به نابودی نزديک تر می شوند."

	توليد انرژی برق از ذغال سنگ، يکی از برنامه ها در دستور کار وزارت معادن و صنايع افغانستان است

معادن: منبع درآمد

معادن ذغال سنگ برای مردم دره صوف به يک منبع بزرگ درآمده تبديل شده است؛ هزاران تن با درآمد ناشی از فروش ذغال اين معادن، تامين معيشت می کنند.

اين افراد هر روز صبح زود از خواب می خيزند و به سوی معادن می روند و شامگاه با دست پر به خانه بر می گردند.

داد الله، يکی از ساکنان دره صوف که از بيست و پنج سال پيش مشغول کار در معادن ذغال سنگ در شمال افغانستان است می گويد: "گرچه دولت نظارت چندانی بر فروش اين ذغالها ندارد ولی ما مجبور هستيم برای برخی افراد در اين جا، پول بدهيم تا به ما اجازه کندن (استخراج) و فروش آن را بدهند."

مقامات ولايت سمنگان می گويند از زمان استقرار دولت انتقالی تاکنون دولت توانسته ساليانه در حد پانزده ميليون افغانی از اين منبع، درآمد داشته باشد.

توليد انرژی برق از ذغال سنگ، يکی از برنامه ها در دستور کار وزارت معادن و صنايع افغانستان است.

مقامات افغان در ولايات شمال می گويند در سال ۲۰۰۴ ميلادی هيات های از سوی اين وزارت برای بررسی چگونگی استفاده از معادن برای توليد انرژی برق ماموريت های انجام داده اند.