سعيد حقيقی در کابل

	گزارش 'نی' به موارد مشخصی از خشونت و بدرفتاری عليه خبرنگاران در افغانستان اشاره می کند که در سال ۲۰۰۵ ميلادی در اين کشور روی داده است

اين گزارش به موارد مشخصی از خشونت و بدرفتاری عليه خبرنگاران در افغانستان اشاره می کند که در سال ۲۰۰۵ ميلادی در اين کشور روی داده است.

عمده ترين انواع خشونت و بدرفتاری که در این گزارش مطرح شده، قتل، بازداشت غيرقانونی، ضرب و شتم و اختطاف (ربودن) خبرنگاران آزاد در افغانستان است.

کنشکا شتاب ملک زاده، خبرنگار راديوی محلی کليد که در هنگام تهيه گزارش از سوی نيروهای امنيتی افغانستان در شهر کابل مورد ضرب و شتم قرار گرفته می گويد که نيروهای امنيتی بدون توجه به اين که او يک خبرنگار است، وی را به شدت لت کرده اند (کتک زده اند).

رحيم الله سمندر، رييس اتحاديه آزاد خبرنگاران افغانستان می گويد که خشونت با روزنامه نگاران از سوی نيروهای امنيتی افغانستان، به تناسب سال گذشته افزايش يافته است.

آقای سمندر می گويد در سال گذشته پانزده مورد بدرفتاری و خشونت علیه خبرنگاران به اتحاديه گزارش شده است که شامل قتل، بازداشت و تهديد می شود.

او گفت: "در شش ماه اول سال جاری خورشيدی، نزديک به بيست مورد برخورد خشونت آميز با خبرنگاران ثبت شده است که از جمله يک خبرنگار محلی در ولايت خوست کشته شد، شماری از خبرنگاران بازداشت شدند و يا هم پيام های تهديد آميز دريافت کردند."

اکنون پرسش اصلی اينجاست که چرا خشونت با خبرنگاران در افغانستان سير صعودی يافته است؟

در حالی که با گذشت زمان و افزايش شمار رسانه ها از يک سو، و وجود سازمانها و نهادهای حمايت از حقوق روزنامه نگاران از سوی ديگر، انتظار می رفت ميزان خشونت عليه آنان کاهش يابد.

فضل الرحمان اوريا، روزنامه نگار در کابل بر اين باور است که خبرنگاران در افغانستان نه تنها از سوی مخالفان مسلح دولت افغانستان مورد تهديد قرار دارند بلکه نيروهای امنيتی اين کشور نيز در برخی موارد برای آنها مشکل آفرين بوده اند.

چرا خشونت؟

اما فاضل سانچارکی، معاون رسانه ای وزارت اطلاعات و فرهنگ افغانستان، بخشی از معضل خشونت عليه خبرنگاران را در رفتار و عملکرد خود آنها می داند.

به باور آقای سانچارکی، بعضا روزنامه نگاران، قوانين، مقررات، حساسيت ها و شرايط کشور را درک نمی کنند و دست به فعاليتهای می زنند که بهانه ای برای خشونت ورزی با آنها می شود.

'گاهی هم خبرنگاران مقصرند'  روزانه چندين مورد خلاف رفتاری روزنامه نگاران که در گزارش های شان دقت و انصاف را رعايت نکرده اند در کميسيون بررسی تخطی های مطبوعاتی مورد ارزيابی قرار می گيرد   فاضل سانچارکی

او می گوید: "در اين موارد، بيشتر تلاش می شود مسايل به گونه مسالمت آميزی حل شود بدون اينکه پای قضا و نيروهای امنيتی پيش کشيده شود."

معاون وزير اطلاعات و فرهنگ افغانستان معتقد است که ناديده گرفتن و سرسری گذشتن از کنار اشتباههای خبرنگاران در چهار سال گذشته به منظور رشد و تقويت رسانه ها در افغانستان صورت گرفته اما امروز ديده می شود که اين تسامح سبب جسارت، قانون گريزی و عدم پای بندی برخی از دست اندرکاران رسانه ها به اصول معتبر روزنامه نگاری شده است.

دلیل دیگر: افشاگری

آنچه آقای سانچارکی بر آن تاکيد می کند، در واقع بخشی از مشکل خشونت عليه خبرنگاران محسوب می شود.

بخش ديگر و شايد هم عمده تر آن را به گفته عبدالله فرامرز، سردبير روزنامه غيردولتی "صدای بامداد" بايد در حقيقت يابی و افشا گری روزنامه نگاران سراغ کرد که مسئولان دولتی در مواردی نمی خواهند آن را افشا کنند.

خودسانسوری

خشونت و بدرفتاری با روزنامه نگاران، تاثير متقاوتی روی زندگی و کار آنها دارد.

این موضوع از نظر روانی می تواند به کار خبرنگاران زيان وارد کند و موجب خود سانسوری و مصلحت انديشی های غير ضروری شود.

	آقای سمندر می گويد در سال گذشته پانزده مورد بدرفتاری و خشونت علیه خبرنگاران به اتحاديه گزارش شده است که شامل قتل، بازداشت و تهديد می شود

آقای آشنا می گويد او به اين دليل دست به خود سانسوری می زند که فضای امروز افغانستان به باور او پذيرای برخی واقعيت ها نيست.

آقای آشنا در توجيه ديدگاهش می افزايد: "ممکن است افشاگری های زياد روند رو به رشد آزادی های را که در افغانستان در حال شکل گيری است خدشه دار کند، برای گفتن برخی از واقيعيت ها بايد منتظر بود تا مراجع حقوقی نيرومند در کشور به وجود بيايد."

آيا برای حل معضل خشونت با خبرنگاران اقداماتی هم صورت گرفته است؟

معاون وزارت اطلاعات و فرهنگ افغانستان می گويد در اين زمينه گفتگو با نهادهای امنيتی به منظور بهبود برخوردشان با خبرنگاران از يک سو و گفتگو با مسئولان رسانه ها در افغانستان به منظور تقويت مهارت های روزنامه نگاری و خبرنگاری کارمندان شان از سوی ديگر را آغاز کرده اند.

همچنين سازمان غيردولتی حمايت از خبرنگاران موسوم به اينترنيوز نيز شماری از افسران پليس اين کشور را با برگزاری کارگاه های ويژه ای آموزشی، می فهماند که چگونه با خبرنگاران برخورد کنند.

با اين حال خشونت عليه خبرنگاران محدود به افغانستان نيست؛ سالانه ده ها روزنامه نگار در سراسر جهان به خاطر تهیه گزارش های "جنجال برانگيز" بازداشت می شوند و يا مورد پيگرد قانونی قرار می گيرند.

بازگشت به صفحه افغانستان