جمال موسوی

به گفته معاون وزارت تجارت افغانستان، اين کشور پيشاپيش برای عضويت در سازمان تجارت جهانی مقررات تجاری خود را اصلاح کرده است

ايالات متحده آمريکا از پيوستن کشور عراق به اين سازمان نيز حمايت کرده و سازمان تجارت جهانی نيز مذاکراتی را در اين زمينه در دستور کار قرار داده است.

قرار است در سال آينده ميلادی مذاکرات مقامات افغان برای پيوستن به سازمان تجارت جهانی آغاز شود.

روند عضويت هر کشوری در سازمان تجارت جهانی بنا به شرايط اقتصادی و سياسی آن زمان می برد.

جمهوری خلق چين پس از ۱۵ سال مذاکره عضويت در سازمان تجارت جهانی را به دست آورد.

ايالات متحده، همچنين با استفاده از حق وتو بيست و يکمين تلاش ايران برای عضويت در سازمان تجارت جهانی را ناکام کرد.

اين درحالی بود که يکی از شرايط ايران در مذاکرات با سران اروپا برای توقف روند غنی سازی اورانيوم، حمايت از عضويت ايران در سازمان تجارت جهانی بود.

با وجودی که اين سازمان قدرتمند اقتصادی ۱۴۸ عضو دارد و ۲۷ کشور نيز سرگرم مذاکره برای پيوستن به آن هستند، دولتهای عربستان سعودی و روسيه پس از ده سال مذاکره هنوز عضويت اين سازمان را به دست نياورده اند.

سازمان تجارت جهانی که متشکل از دولتهای عضو است می گويد که هيچ طرح خاص اقتصادی را به اعضا تحميل نمی کند ولی در جهت کاهش محدوديتهای تجارت و سرمايه گذاری ميان کشوهای عضو فعاليت می کند.

اگرچه اين سازمان تجارت آزاد را تشويق می کند و تلاش دارد تا همه اعضای آن در بازارهای جهانی از امکانات يکسان تجاری بهره مند شوند ولی در نهايت پذيرش تصميمات سازمان تجارت جهانی به پارلمانهای کشورهای عضو موکول شده است.

در حاليکه يکی از شرايط عضويت در سازمان تجارت جهانی مطابقت قوانين داخلی يک کشور با اصول اين سازمان است، شرايط داخلی افغانستان از نظر مقررات تجاری تا چه اندازه مساعد است؟

غلام نبی فراهی معين وزارت تجارت افغانستان، در اين باره گفت که افغانستان پيشاپيش برای عضويت در سازمان تجارت جهانی مقررات تجاری خود را اصلاح کرده و تمهيدات لازم را فراهم کرده است.

او معتقد است که با پيوستن افغانستان به سازمان تجارت جهانی، سرمايه گذاری در اين کشور آسانتر می شود، و اين مساله تاثير مستقيم بر بالا رفتن سطح زندگی مردم افغانستان دارد.

ولی گروهی از منتقدين سازمان تجارت جهانی بر اين عقيده اند که کشورهای دارای اقتصاد ضعيف نمی توانند در رقابت بازار آزاد رشد کنند و بيشتر تبديل به کشورهايی وارد کننده می شوند.

اين منتقدين بر اين عقيده اند که کشوری مانند افغانستان به دليل مشکلات اقتصادی نمی تواند توليداتی با کيفيت داشته باشد و اين توليدات را در بازار آزاد عرضه کند، در حاليکه مجبور خواهد بود بازارهای داخلی خود را به روی توليدات خارجی بگشايد.

ولی مقامات سازمان تجارت جهانی بر اين عقيده اند که عدم عضويت کشورهای ضعيف در سازمان تجارت جهانی موقعيت آنها را در جايگاه بدتری قرار می دهد، چرا که آنها می توانند با حضور در اين سازمان از قدرت مذاکره و چانه زنی برای تجارت بهره مند شوند.

سازمان تجارت جهانی موظف است در جهت کاهش موانع تجاری بر اساس سود دو جانبه ميانجيگری کند.

از جمله ديگر قوانين سازمان تجارت جهانی اين است که تصميمات سازمان به اتفاق آرا و نه با اکثريت آراء تصويب می شود که اين موضوع کشورهای ضعيف را در موقعيت مناسبی قرار می دهد.