عطا محمد نور: باید ساختار شبه‌فدرالی در افغانستان پیاده شود

عطامحمد نور، رئیس اجرایی جمعیت اسلامی و والی مستعفی بلخ گفته که با تغییر ساختار نظام سیاسی، باید ساختاری "شبه‌فدرالی" در افغانستان پیاده شود.

آقای نور روز یکشنبه (۱۷ جدی/دی) در دیداری با شماری از اعضای این حزب در بلخ گفت که اگرچه در شرایط امروزی به دلیل "وضعیت بحرانی و کشمکش‌های" جاری نظام فدرالی در کشور قابل اجرا نیست، ولی ساختاری شبیه نظام فدرالی می‌تواند مشکلات موجود را کاهش دهد و زمینه مشارکت مردم در قدرت را فراهم کند.

او ویژگی‌های چنین نظامی را پارلمانی‌شدن ساختار نظام مرکزی و انتخابی‌شدن مسئولان محلی مانند والی‌ها، شهردارها و ولسوال‌ها (فرماندارها) دانست و افزود که ولایت‌ها باید به عنوان واحدهای مستقل مالی در نظر گرفته شوند.

اگرچه براساس قانون اساسی، شهردارها، شوراهای شهرداری‌ها و شوراهای ولسوالی‌ها انتخابی هستند، اما در عمل هیچ انتخاباتی برای انتخاب این مقام‌ها برگزار نشده است. آقای نور تاکید کرد برای انتخاب آنها باید انتخابات برگزار شود.

او استدلال کرد که منتخب بودن مقام‌های محلی زمینه پاسخگویی آنها را فراهم می‌کند، چرا که به گفته او، مردم همان گونه که آنها را انتخاب می‌کنند، می‌توانند کنار بگذارند و در مقام پاسخگویی قرار دهند.

آقای نور تاکید کرد که این موضوع را به عنوان موضع حزب جمعیت اسلامی و متحدانش بیان می‌کند. او از شماری از رهبران شمال کشور و همچنین برخی از چهره‌های بانفوذ مناطق جنوبی و شرقی نام برد.

احزابی مانند حزب وحدت اسلامی و جنبش ملی اسلامی در گذشته از نظام فدرالی حمایت می کردند، اما در حال حاضر حزب وحدت اسلامی مردم، جمعیت اسلامی و همچنین جنبش ملی اسلامی از نظام پارلمانی حمایت می‌کنند.

برخی از سازمانهای سیاسی دیگر مانند حزب کنگره ملی به رهبری عبداللطیف پدرام نماینده مجلس، به صورت مشخص طرفدار نظام فدرالی است و برای جلب حمایت از آن فعالیت می‌کند.

عطامحمد نور طرفداری‌اش از ساختاری شبه‌فدرالی را در حالی اعلام کرده که روابطش با رهبران حکومت به‌شدت تیره است.

پس از آن که دفتر ریاست جمهوری در ۲۷ قوس/آذر اعلام کرد، رئیس جمهوری استعفای او را پذیرفته و به‌جایش فرد دیگری والی بلخ شده، روابط آنها تیره شد. آقای نور می‌گوید که استعفای او مشروط بوده و اعلام آن نادرست است.

آقای نور که همچنان خود را "والی بلخ" می‌داند و عملاً در این سمت کار می کند، در این مدت اظهارات تندی علیه رهبران حکومت وحدت ملی، به‌ویژه اشرف غنی، رئیس جمهوری داشته است.

رهبران حکومت وحدت ملی از اظهار نظر مستقیم به سخنان آقای نور خودداری کرده‌اند، اما آقای غنی روز شنبه (۱۶ جدی/دی) در اظهارات علنی که گمان می‌رود مخاطبش آقای نور باشد، گفت که حالا دیگر زمان "ملوک الطوایفی" گذشته است.

در همین حال، در روزهای اخیر مذاکراتی بین برخی مقام‌های دولت مرکزی و حزب جمعیت اسلامی بر سر سرنوشت عطا محمد نور در جریان بوده اما گزارش‌ها حاکی است که این مذاکرات تا حال نتیجه‌ای نداشته است.